Güvenlik İpuçları

Güncel Tutma

Apache HTTP Sunucusu iyi bir güvenlik sicilinin yanında güvenlik konularıyla oldukça ilgili bir geliştirici topluluğuna sahiptir. Fakat, bir yazılımın dağıtılmasının ardından küçük ya da büyük bazı sorunların keşfedilmesi kaçınılmazdır. Bu sebeple, yazılım güncellemelerinden haberdar olmak oldukça önem kazanır. HTTP sunucunuzu doğrudan Apache’den temin ediyorsanız yeni sürümler ve güvenlik güncellemeleri ile ilgili bilgileri tam zamanında alabilmek için Apache HTTP Sunucusu Duyuru Listesine mutlaka üye olmanızı öneririz. Apache yazılımının üçüncü parti dağıtımlarını yapanların da buna benzer hizmetleri vardır.

Şüphesiz, bir HTTP sunucusu, sunucu kodunda bir sorun olmasa da tehlike altındadır. Eklenti kodları, CGI betikleri hatta işletim sisteminden kaynaklanan sorunlar nedeniyle bu ortaya çıkabilir. Bu bakımdan, sisteminizdeki tüm yazılımların sorunları ve güncellemeleri hakkında bilgi sahibi olmalısınız.

Hizmet Reddi (DoS) Saldırıları

Tüm ağ sunucuları, istemcilerin sistem kaynaklarından yararlanmalarını engellemeye çalışan hizmet reddi saldırılarına (HRS) maruz kalabilir. Bu tür saldırıları tamamen engellemek mümkün değildir, fakat yarattıkları sorunları azaltmak için bazı şeyler yapabilirsiniz.

Çoğunlukla en etkili anti-HRS aracı bir güvenlik duvarı veya başka bir işletim sistemi yapılandırmasıdır. Örneğin, çoğu güvenlik duvarı herhangi bir IP adresinden aynı anda yapılan bağlantıların sayısına bir sınırlama getirmek üzere yapılandırılabilir. Böylece basit saldırılar engellenebilir. Ancak bunun dağıtık hizmet reddi saldırılarına (DHRS) karşı bir etkisi olmaz.

Bunların yanında Apache HTTP Sunucusunun da sorunları azaltıcı tedbirler alınmasını sağlayacak bazı yapılandırmaları vardır:

• RequestReadTimeout yönergesi bir istemcinin isteği göndermek için harcadığı zamanı sınırlamayı sağlar.
• HRS’ye maruz kalması olası sitelerde TimeOut yönergesinin değeri düşürülmelidir. Birkaç saniye gibi mümkün olduğunca düşük bir ayar uygun olabilir. Ancak TimeOut başka işlemlerde de kullanıldığından çok düşük değerler, örneğin, uzun süre çalışan CGI betiklerinde sorunlar çıkmasına sebep olabilir.
• HRS’ye maruz kalması olası sitelerde KeepAliveTimeout yönergesinin değeri de düşürülebilir. Hatta bazı siteler başarımı arttırmak amacıyla KeepAlive yönergesi üzerinden kalıcı bağlantıları tamamen kapatabilirler.
• Zaman aşımıyla ilgili yönergeler bakımından diğer modüller de araştırılmalıdır.
• LimitRequestBody, LimitRequestFields, LimitRequestFieldSize, LimitRequestLine ve LimitXMLRequestBody yönergeleri, istemci girdileri ile tetiklenen özkaynak tüketimini sınırlamak için yapılandırılırken dikkatli olunmalıdır.
• İşletim sisteminiz desteklediği takdirde, işletim sisteminin isteği işleyen kısmını yüksüz bırakmak için AcceptFilter yönergesinin etkin olmasını sağlamalısınız. Bu, Apache HTTP Sunucusunda zaten öntanımlı olarak etkindir. Yapacağınız şey işletim sistemi çekirdeğini buna göre yapılandırmak olacaktır.
• Sunucu tarafından özkaynakları tüketmeden aynı anda işlenebilecek bağlantıların sayısını sınırlamak için MaxRequestWorkers yönergesini kullanın. Ayrıca, başarım arttırma belgesine de bakabilirsiniz.
• HRS’lerin etkilerini azaltmak için aynı andaki bağlantı sayısını arttırabilecek evreli MPM’lerden birini kullanmak iyi olabilir. Dahası, event MPM’i her bağlantıya yeni bir evre atanmaması için eşzamansız işlem yapar. OpenSSL kütüphanesinin doğası nedeniyle event MPM’i mod_ssl ve diğer girdi süzgeçleri ile henüz uyumlu değildir. Bu durumlarda, worker MPM'inin davranışına geri döner.
• https://modules.apache.org/ adresinde, belli istemci davranışlarını sınırlayacak ve HRS ile ilgili sorunları azaltmaya yardımcı olacak üçüncü parti modüller bulunabilir.

ServerRoot Dizinlerinin İzinleri

Normalde, Apache root kullanıcı tarafından başlatılır ve hizmetleri sunarken User yönergesi tarafından tanımlanan kullanıcının aidiyetinde çalışır. Root tarafından çalıştırılan komutlarda olduğu gibi, root olmayan kullanıcıların yapacakları değişikliklerden korunmak konusunda da dikkatli olmalısınız. Dosyaların sadece root tarafından yazılabilir olmasını sağlamak yeterli değildir, bu dizinler ve üst dizinler için de yapılmalıdır. Örneğin, sunucu kök dizininin /usr/local/apache olmasına karar verdiyseniz, bu dizini root olarak şöyle oluşturmanız önerilir:

/, /usr, /usr/local dizinlerinde sadece root tarafından değişiklik yapılabileceği kabul edilir. httpd çalıştırılabilirini kurarken de benzer bir önlemin alındığından emin olmalısınız:

Diğer kullanıcıların değişiklik yapabileceği bir dizin olarak bir htdocs dizini oluşturabilirsiniz. Bu dizine root tarafından çalıştırılabilecek dosyalar konulmamalı ve burada root tarafından hiçbir dosya oluşturulmamalıdır.

Diğer kullanıcılara root tarafından yazılabilen ve çalıştırılabilen dosyalarda değişiklik yapma hakkını tanırsanız, onlara root kullanıcısını ele geçirilebilme hakkını da tanımış olursunuz. Örneğin, biri httpd çalıştırılabilirini zararlı bir programla değiştirebilir ve o programı tekrar çalıştırdığınız sırada program yapacağını yapmış olur. Günlükleri kaydettiğiniz dizin herkes tarafından yazılabilen bir dizin olduğu takdirde, birileri bir günlük dosyasını bir sistem dosyasına sembolik bağ haline getirerek root kullanıcısının bu dosyaya ilgisiz şeyler yazmasına sebep olabilir. Günlüklerin dosyaları herkes tarafından yazılabilir olduğu takdirde ise birileri dosyaya yanıltıcı veriler girebilir.

Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirme

SSI sayfaları bir sunucu yöneticisi açısından çeşitli olası risklere kaynaklık edebilir.

İlk risk, sunucu yükündeki artış olasılığıdır. Tüm SSI sayfaları, SSI kodu içersin içermesin Apache tarafından çözümlenir. Bu küçük bir artış gibi görünürse de bir paylaşımlı sunucu ortamında önemli bir yük haline gelebilir.

SSI sayfaları, CGI betikleriyle ilgili riskleri de taşır. exec cmd elemanı kullanılarak bir SSI sayfasından herhangi bir CGI betiğini veya bir sistem programını Apache’nin aidiyetinde olduğu kullanıcının yetkisiyle çalıştırmak mümkündür.

SSI sayfalarının yararlı özelliklerinden yararlanırken güvenliğini de arttırmanın bazı yolları vardır.

Sunucu yöneticisi, bir başıbozuk SSI sayfasının sebep olabileceği zararları bertaraf etmek için CGI Genelinde bölümünde açıklandığı gibi suexec’i etkin kılabilir.

SSI sayfalarını .html veya .htm uzantılarıyla etkinleştirmek tehlikeli olabilir. Bu özellikle paylaşımlı ve yüksek trafikli bir sunucu ortamında önemlidir. SSI sayfalarını normal sayfalardan farklı olarak .shtml gibi bildik bir uzantıyla etkinleştirmek gerekir. Bu, sunucu yükünü asgari düzeyde tutmaya ve risk yönetimini kolaylaştırmaya yarar.

Diğer bir çözüm de SSI sayfalarından betik ve program çalıştırmayı iptal etmektir. Bu, Options yönergesine değer olarak Includes yerine IncludesNOEXEC vererek sağlanır. Ancak, eğer betiklerin bulunduğu dizinde ScriptAlias yönergesiyle CGI betiklerinin çalışması mümkün kılınmışsa, kullanıcıların <--#include virtual="..." --> ile bu betikleri çalıştırabileceklerine dikkat ediniz.

CGI Genelinde

Herşeyden önce ya CGI betiğini/programını yazanlara ya da kendinizin CGI'deki güvenlik açıklarını (ister kasıtlı olsun ister tesadüfi) yakalama becerinize güvenmek zorundasınız. CGI betikleri esasen sisteminizdeki komutları site kullanıcılarının izinleriyle çalıştırırlar. Bu bakımdan dikkatle denenmedikleri takdirde oldukça tehlikeli olabilirler.

CGI betiklerinin hepsi aynı kullanıcının aidiyetinde çalışırsa diğer betiklerle aralarında çelişkilerin ortaya çıkması ister istemez kaçınılmazdır. Örneğin A kullanıcısının B kullanıcısına garezi varsa bir betik yazıp B’nin CGI veritabanını silebilir. Bu gibi durumların ortaya çıkmaması için betiklerin farklı kullanıcıların aidiyetlerinde çalışmasını sağlayan ve 1.2 sürümünden beri Apache ile dağıtılan suEXEC diye bir program vardır. Başka bir yol da CGIWrap kullanmaktır.

ScriptAlias’sız CGI

Kullanıcıların sitenin her yerinde CGI betiklerini çalıştırmalarına izin vermek ancak şu koşullarda mümkün olabilir:

• Kullanıcılarınızın kasıtlı ya da kasıtsız sistemi saldırıya açık hale getirecek betikler yazmayacaklarına tam güveniniz vardır.
• Sitenizin güvenliği zaten o kadar kötüdür ki, bir delik daha açılmasının mahzuru yoktur.
• Sitenizin sizden başka kullanıcısı yoktur ve sunucunuzu sizden başka hiç kimsenin ziyaret etmesi mümkün değildir.

ScriptAlias’lı CGI

CGI’yi belli dizinlerle sınırlamak yöneticiye bu dizinlerde daha iyi denetim imkanı sağlar. Bu kaçınılmaz olarak ScriptAlias’sız CGI’den çok daha güvenlidir, ancak bu dizinlere yazma hakkı olan kullanıcılarınız güvenilir kişiler olması ve site yöneticisinin de olası güvenlik açıklarına karşı CGI betiklerini ve programlarını denemeye istekli olması şartıyla.

Çoğu site yöneticisi ScriptAlias’sız CGI yerine bu yaklaşımı seçer.

Devingen içerikli kaynaklar

Sunucunun bir parçası gibi çalışan, mod_php, mod_perl, mod_tcl ve mod_python gibi gömülü betik çalıştırma seçenekleri sunucuyu çalıştıran kullanıcının aidiyetinde çalışırlar (User yönergesine bakınız). Bu bakımdan bu betik yorumlayıcılar tarafından çalıştırılan betikler, sunucu kullanıcısının eriştiği herşeye erişebilirler. Bazı betik yorumlayıcıların getirdiği bazı sınırlamalar varsa da bunlara pek güvenmemek, gerekli sınamaları yine de yapmak gerekir.

Devingen içeriğin güvenliği

mod_php, mod_perl veya mod_python gibi devingen içeriği yapılandırırken güvenlikle ilgili değerlendirmelerin çoğu httpd'nin kapsamından çıkar ve bu modüllerin belgelerini incelemek ihtiyacı duyarsınız. Örneğin, PHP çoğu zaman kapalı tutulan Güvenli Kip ayarını etkin kılmanızı önerir. Daha fazla güvenlik için bir diğer örnek bir PHP eklentisi olan Suhosin'dir. Bunlar hakkında daha ayrıntılı bilgi için her projenin kendi belgelerine başvurun.

Apache seviyesinde, mod_security adı verilen modülü bir HTTP güvenlik duvarı gibi ele alabilir, devingen içeriğin güvenliğini arttırmanıza yardımcı olmak üzere inceden inceye yapılandırabilirsiniz.

Sistem Ayarlarının Korunması

Güvenliği gerçekten sıkı tutmak istiyorsanız, kullanıcılarınızın yapılandırmanızdaki güvenlik ayarlarını geçersiz kılmak için .htaccess dosyalarını kullanabilmelerinin de önüne geçmelisiniz. Bunu yapmanın tek bir yolu vardır.

Sunucu yapılandırma dosyanıza şunu yerleştirin:

<Directory "/">
    AllowOverride None
</Directory>

Böylece, belli dizinlerde özellikle etkinleştirilmedikçe bütün dizinlerde .htaccess dosyalarının kullanımını engellemiş olursunuz.

Bu ayar Apache 2.3.9 itibariyle öntanımlıdır.

Sunucu dosyalarının öntanımlı olarak korunması

Apache’nin ister istemez yanlış anlaşılan yönlerinden biri öntanımlı erişim özelliğidir. Yani siz aksine bir şeyler yapmadıkça, sunucu normal URL eşleme kurallarını kullanarak bir dosyayı bulabildiği sürece onu istemciye sunacaktır.

Örneğin, aşağıdaki durumu ele alalım:

Ve, tarayıcınıza https://localhost/~root/ yazın.

Böylece, istemcilerin tüm dosya sisteminizi gezmelerine izin vermiş olursunuz. Bu işlemin sonuçlarının önünü almak için sunucu yapılandırma dosyanıza şunları yazın:

<Directory "/">
    Require all denied
</Directory>

Bu suretle, dosya sisteminize öntanımlı erişimi yasaklamış olursunuz. Erişime izin vermek istediğiniz dizinler için uygun Directory bölümleri eklemeniz yeterli olacaktır. Örnek:

<Directory "/usr/users/*/public_html">
    Require all granted
</Directory>
<Directory "/usr/local/httpd">
    Require all granted
</Directory>

Location ve Directory yönergelerinin etkileşimine de özellikle önem vermelisiniz; örneğin <Directory "/"> erişimi yasaklarken bir <Location "/"> yönergesi bunu ortadan kaldırabilir.

UserDir yönergesi de size buna benzer bir oyun oynayabilir; yönergeye ./ atamasını yaparsanız, root kullanıcısı söz konusu olduğunda yukarıda ilk örnekteki durumla karşılaşırız. Sunucu yapılandırma dosyanızda aşağıdaki satırın mutlaka bulunmasını öneririz:

UserDir disabled root

Günlüklerin İzlenmesi

Sunucunuzda olup biteni günü gününe bilmek istiyorsanız günlük dosyalarına bakmalısınız. Günlük dosyaları sadece olup biteni raporlamakla kalmaz, sunucunuza ne tür saldırılar yapıldığını ve güvenlik seviyenizin yeterli olup olmadığını anlamanızı da sağlarlar.

Bazı örnekler:

İlk örnek, Apache Tomcat Source.JSP Bozuk İstek Bilgilerini İfşa Açığını istismar etmeyi deneyen saldırıların sayısını verirken ikinci örnek, reddedilen son on istemciyi listeler; örnek:

Gördüğünüz gibi günlük dosyaları sadece ne olup bittiğini raporlar, bu bakımdan eğer istemci .htpasswd dosyasına erişebiliyorsa erişim günlüğünüzde şuna benzer bir kayıt görürsünüz:

Bu, sunucu yapılandırma dosyanızda aşağıdaki yapılandırmayı iptal ettiğiniz anlamına gelir:

<Files ".ht*">
    Require all denied
</Files>

Yapılandırma bölümlerinin birleştirilmesi

Yapılandırma bölümlerinin birleştirilmesi karmaşık bir işlem olup bazı durumlarda yönergelere bağlıdır. Yönergeleri bir araya getirirken aralarındaki bağımlılıkları daima sınayın.

mod_access_compat gibi henüz yönerge katıştırma mantığını gerçeklememiş modüller için sonraki bölümlerdeki davranış, bu modüllerin yönergelerini içerip içermemesine bağlıdır. Yapılandırmada yönergelerin yerleri değiştirildiğinde fakat bir katıştırma yapılmadığında, yapılandırma bir değişiklik yapılana kadar miras alınır.